Inleiding dynamische systemen
(aka Gewone differentiaalvergelijkingen, 2de jaars bachelor)
- Inhoud: Dit college heeft twee doelen. Ten eerste beoogt het een
basiscursus gewone
differentiaalvergelijkingen te zijn. Ten tweede geeft het een inleiding
in de moderne
kwalitatieve theorie van dynamische systemen.
Als onderdeel van de basiscursus gewone differentiaalvergelijkingen
wordt ondermeer behandeld:
- `Existentie en eenduidigheid': wanneer bestaan oplossingen
en wat zijn daarvan de
eigenschappen.
- Expliciet oplossen van enige differentiaalvergelijkingen, of
het achterhalen van eigenschappen van oplossingen.
- Lineaire differentiaalvergelijkingen: hier worden
meerdimensionale lineaire
differentiaalvergelijkingen opgelost. Hierbij wordt de Jordan
normaalvormtheorie
toegepast.
Als onderdeel van een inleiding in de theorie van dynamische systemen
komt ondermeer aan bod:
- Definitie van een dynamisch systeem.
De `flow' van een dynamisch systeem. Dynamische systemen met continue
en discrete tijd.
- Evenwichtspunten en lokaal gedrag rond evenwichtpunten.
- Periodieke banen en hun stabiliteit.
- Attractoren.
Er wordt regelmatig een link gelegd met modellen uit de natuurkunde,
bijvoorbeeld de
mechanica, uit de techniek en uit de ecologie.
- Eindtermen: Kennis van de basistheorie en toepassingen
van gewone differentiaalvergelijkingen.
- Onderwijsvorm:
- Hoorcollege: Elke woensdag uitgezonderd 27 oktober,
13.15-15.00 in zaal
P.014
- Werkcollege: Elke vrijdag uitgezonderd 29 oktober,
groep I: 11.15-13.00 in ??? (meestal P0.15A) (docent
Hicham Zmarrou (e-mail: hzmarrou))
groep II:
13.15-15.00 in zaal P0.14
- Studiemateriaal: Gerald Teschl, Ordinary
Differential Equations and Dynamical Systems
Verder materiaal op vergelijkbaar niveau
is
J.J. Duistermaat, W. Eckhaus, Analyse van gewone
differentiaalvergelijkingen, Epsilon uitgaven
J. Hale, H. Kocak, Dynamics and bifurcations,
Springer Verlag, 1991
M.W. Hirsch, S. Smale, Differential equations, dynamical systems,
and linear algebra,
Academic Press, 1974
M. Braun, Differential equations and their applications,
Springer Verlag, 1993
Boeken op minder geavanceerd niveau zijn
S.H. Strogatz, Nonlinear dynamics and chaos: With applications to
physics, biology, chemistry, and engineering,
Reading, 1994
R.K. Miller, Introduction to differential equations,
Prentice Hall, 1987
Klassieke boeken over gewone differentiaalvergelijkingen, op
meer geavanceerd niveau, zijn
J. Hale, Ordinary differential equations,
John Wiley, 1969
P. Hartman, Ordinary differential equations,
Birkhauser, 1964
- Toetsvorm:
Middels een schriftelijk tentamen. Er komt eveneens een tussentoets,
het maken hiervan is verplicht en het resultaat telt mee
voor het eindcijfer. Er wordt ongeveer tweewekelijks een
huiswerkopgave gegeven.
Tentamen: vrijdag 17 december, 13.30-16.30, P0.14
Hertentamen: vrijdag 7 januari, 13.30-16.30,
P0.15B
Inhoud College
Hier volgt een indicatie van de
behandelde stof op het college. Referenties zijn naar de versie van het
boek van september 2004.
- Week 6 september:
Inleiding aan de hand van de Van
der Polvergelijkingen.
Paragraaf 1.2: Classification of differential equations.
Opgave 1.8 (i),(ii).
- Week 13 september:
Paragraaf 1.3: First order autonomous equations.
Huiswerk I (Problem 1.24), in
te leveren voor of op vrijdag 15 oktober.
Uitwerkingen van
Problem 1.24.
- Week 20 september:
Paragraaf 2.1: Fixed point theorems.
Paragraaf 2.2: The basic existence and uniqueness result.
Een snel, maar niet elementair, bewijs van de existentie en
eenduidigheidstelling voor oplossingen van stelsels van
gewone differentiaalvergelijkingen is van
Joel Robbin, zie
deze pagina op MathSciNet. (Deze link staat hier alleen voor
geinteresseerden, en behoort niet tot de stof.)
Uitwerkingen van
Problem 1.15 (i),(iii).
- Week 27 september:
Paragraaf 1.5: Qualitative analysis of first order equations.
Exacte vergelijkingen aan de hand van Problem 1.19,1.20.
Uitwerkingen van
Problem 1.19,1.20.
- Week 4 oktober:
Vervolg paragraaf 1.5: Qualitative analysis of first order
equations.
Vervolg exacte vergelijkingen aan de hand van Problem 1.19,1.20.
Uitwerkingen van
Problem 1.21,1.22.
- Week 11 oktober:
Paragraaf 2.3: lemma van Gronwall.
Paragraaf 2.4: Uitbreiding van oplossingen van
differentiaalvergelijkingen.
Een begin van hoofdstuk 3 over lineaire differentiaalvergelijkingen.
- Week 18 oktober:
Vervolg van hoofdstuk 3 over lineaire differentiaalvergelijkingen.
- Week 25 oktober: Vrije week
- Week 1 november: Vervolg van
hoofdstuk 3 over lineaire differentiaalvergelijkingen; lineaire
differentiaalvergelijkingen
met complexe eigenwaarden.
Eindtermen voor lineaire differentiaalvergelijkingen: Jordan normaal
vorm en expliciet
oplossen van lineaire differentiaalvergelijkingen middels
de Jordan normaal vorm.
Huiswerk II, in te leveren voor of op vrijdag 19 november: Problem
3.10.
Uitwerking
van Problem 3.10.
- Week 8 november:
Sectie 3.4: Periodic linear systems,
aan de hand van
de Mathieu vergelijking.
Een Mathematica notebook
illustreert de dynamica.
Tussentoets op vrijdag 12
november, tijdens de
werkcollege-uren. Hier zal gevraagd worden een paar
differentiaalvergelijkingen (b.v. een 1-dimensionale
differentiaalvergelijking, een exacte differentiaalvergelijking,
een twee dimensionale lineaire differentiaalvergelijking) expliciet op
te lossen. Hier is een versie
met
uitwerkingen.
- Week 15 november:
Huiswerk III, in te leveren voor of op vrijdag 3 december: Problem
3.23.
Uitwerking
van Problem 3.23.
Sectie 6.1, 6.2 over definities van dynamische systemen.
Een alternatieve toets,
en een versie met
uitwerkingen.
- Week 22 november:
Sectie 8.1: Kwalitatieve analyse van differentiaalvergelijkingen in het
vlak, de stelling van Poincare-Bendixson.
- Week 29 november:
Sectie 8.2: Kwalitatieve analyse van een Lotka-Volterra
('roofdier-prooi') systeem (Lyapunov functies staan uitgelegd in Sectie
6.5).
- Week 6 december:
Uitleiding aan de hand van de Duffing vergelijking (een niet lineaire
oscillatie met wrijving en aandrijving) en de Arnold kat afbeelding
(een `lineaire' afbeelding op de torus).
Een Mathematica notebook
illustreert de dynamica.
Tijdens het werkcollege: behandeling van een
Voorbeeldtentamen.
Hier is een
beknopt uitgewerkte versie.
- Week 13 december: Tentamen
op vrijdag 17 december. Hier is een
beknopt uitgewerkte versie.
De resultaten van tentamen en
hertentamen:
0306363: 9.5
0321885: 9
0295175: 8
0312681: 7.5
n.v.t. : 7.5
0306096: 7
0066079: 6.5
0369020: 6
0017965: 6
0221996: 6
0308684: 6
0259284: 6
0293911: 6
0306231:
5
4
0372714: 5
0344990:
4.5
7.5
0295094:
4.5
6
0263273:
4
2.5
0341819:
3.5
3
0367966:
3.5
4.5
0366862:
3
3.5
0130435: 0
0321877: -
4.5