Enkele nuttige commando's

Gebruikte afkortingen in dit document 4. Allerlei commando's
1. Beheer van bestanden en directories 5. Netwerk-georiënteerde opdrachten
2. Printen 6. Redirection, zoekpatronen, e.a.
3. Procesbeheer 7. Software

Gebruikte afkortingen in dit document

Ctrl-x houd de Control-toets ingedrukt en druk op toets x
d directory 
f file
n nummer
[ ] optioneel argument
... lijst van argumenten

1. Beheer van bestanden en directories

pwd laat zien in welke directory je zit
ls geef een lijst van files in de huidige directory 
ls d geef een lijst van files in de directory d
ls -l [f...] geef een lijst van files met details
ls -a [d] [f...] geef een lijst van alle files (inclusief bestanden beginnend met een punt .)
ls -F [d] [f...] geef een lijst van files, met een / achter directories en een * achter executeerbare bestanden (programma's)
mkdir d maak een nieuw directory d
rmdir d verwijder de lege directory d
cd ga naar je home directory
cd d ga naar directory d
cp f1 f2 kopieer file f1 naar f2
mv f1 f2 verander filenaam van f1 in f2
mv f1 [f2...] d verplaats file f1, etc., naar directory d
rm f verwijder file f
rm -R d verwijder de directory d inclusief alle bestanden en subdirectories.
let op: er wordt niet om bevestiging gevraagd en terughalen is niet mogelijk!
chmod mode f verandert de permissies (mode) van file f wat betreft read/write/execute voor jezelf (user), andere studenten (group) en de rest van de wereld (all)
more f toon inhoud van file f scherm
less f toon inhoud van file f scherm voor scherm (inclusief terugspringen)

Nuttige tip: de Tab-toets maakt namen van bestanden en dus ook directories af voor zover mogelijk als ze nog maar gedeeltelijk zijn ingetypt.

Nuttige tip: met de pijltje-omhoog-toets kun je het vorige commando terughalen. Door meerdere malen op pijltje-omhoog en op de pijltje-omlaag-toets te drukken kun je wisselen tussen oude commando's die nog veranderd kunnen worden.

2. Printen

It is yet unclear how to print under Linux.

3. Procesbeheer

Ctrl-c onderbreek het lopende proces
Ctrl-z zet het lopende proces in de achtergrond
commando& voer het commando in de achtergrond uit
bg [%n] hervat het proces (job n) in de achtergrond
fg [%n] hervat het proces (job n) in de voorgrond
jobs geef lijst van job IDs van processen die op de achtergrond draaien
ps print status van processen (o.a. job id)
ps -u gebruiker print status van alle processen van genoemde gebruiker
kill n beeindig het proces n
kill -9 -1 beeindig onvoorwaardelijk alle processen (alleen voor een noodgevallen te gebuiken)

4. Allerlei commando's

apropos sleutelwoord doorzoek de hulppagina's op het opgegeven sleutelwoord
man commandonaam bekijk de handleiding (manual) voor genoemd commando
info commandonaam bekijk de uitgebreide beschrijving van genoemd commando
find d -name patroon zoek files met het patroon in hun filenaam in directory d en daar onder liggende directories.
alias name1=name2 maak alias name1 voor commando name2
Permanente aliases kunnen in de file .aliases worden gezet
gzip f1 [f2...] comprimeer file(s) in één bestand in gzip-formaat
gunzip f pak archiefbestand van gzip-formaat uit
tar cf tarfile f1 [f2...] comprimeer file(s) in één bestand in tar-formaat
tar xf f pak archiefbestand van tar-formaat uit

Nuttige tip: met !patroon kun je het laatste commando dat met hetzelfde patroon nog eens uitvoeren.

5. Netwerk-georiënteerde opdrachten

w laat zien wie er nog meer op de locale computer is ingelogd
ssh computernaam start een secure shell op genoemde computer
lftp computernaam (file transfer protocol) start een ftp-sessie op genoemde computer om bestanden tussen de computer waarop je momenteel werkt (bijvoorbeeld thuis) en genoemde computer heen en weer te kunnen versturen. Verstuur tekstbestanden in ASCII-mode en andere bestanden in binaire mode (met het commando bin in ftp). Commando's zijn put voor verzenden en get voor ontvangen.

6. Redirection, zoekpatronen e.a.

7. Software

softpkg -l geef een lijst met beschikbare softwarepakketten op het systeem. Een pakket is bruikbaar als de naam is opgenomen in de file .pkgrc in je home directory
firefox start de browser waarmee je over internet kunt surfen.
enchant f laat (Engelstalige) spelling-checker los op woorden uit file f
emacs [f] start Emacs editor met ondersteuning van vele computertalen gebruiksomgeving (en open file f )
xemacs [f] start Emacs fullscreen editor onder X Windows gebruiksomgeving (en open file f )
vi [f] start vi fullscreen editor (en open file f)
gvim [f] start vi fullscreen editor onder X Windows
gv f start ghostview voor tonen van PostScript file f
gs f start ghostscript voor tonen van PostScript file f
acroread f toon inhoud van een PDF-file f in Acrobat reader
xpdf f toon inhoud van een pdf-file (sneller, minder mogelijkheden)f
ps2pdf f zet inhoud van postscript-file f om naar Portable Document Formaat
pdf2ps f zet inhoud van een Portable Document Formaat-file f om naar postscript

Varia: