bespreking uit cursus 2000-2001
bespreking uit cursus 2001-2002
bespreking uit cursus winterstart 2004
bespreking uit cursus winterstart 2015
Bekeken nummer
September 2000
Algemeen
Duitstalig maandblad. De lay-out is heel rustig, kleuren gebruik moeilijk te beoordelen uitgaande van de zwart/wit kopie, maar waarschijnlijk mondjesmaat. Hoofdredakteur is een ervaren scheikundedocent die ook werkt aan de Universiteit van Bremen. Er is net een wisseling van redakteuren geweest. Overige redaktieleden hebben allemaal minstens een doctorstitel. De advertenties die in het blad staan gaan over chemieboeken. Naast Chemie bestaat ook een uitgave van Natuurkunde en Biologie.
Doelgroep
Scheikundedocenten middelbare school bovenbouw als achtergrondinformatie. Ook bruikbaar voor Universiteit of Hogeschool
Inhoud
Voorwoord van de redaktie (wisseling hoofdredakteurs) en praatje van de uitgeefster (die zelf een PD is, Privat Dozente).
Vooruitblik op de komende nummers alsook de nog te behandelen thema’s. De stofkringloop, chemie rondom de auto en bestrijdingsmiddelen staan voor de komende maanden op het programma.
Behoorlijk lange artikelen (4 - 9 pagina’s) over natuurstoffen (thema van dit nummer):
Verder is er een serie over koken en bakken. Dit keer ging het over eieren en soufflees. Wat gebeurt er bij het koken, pocheren, bakken van een ei en het bereiden van een souffl. Eiwitdenaturatie en expanderende bellen.
Op de laatste bladzijden staat een rubriek “Praxis Magazin” waarin softwareprogrammas beschreven staan die te maken hebben met het examenprogramma.
Artikel in detail - Carragenen
Aanpak is heel netjes en vergelijkbaar met de andere artikelen.
1.Begonnen wordt met een inleiding waar de behandelde natuurstof te vinden is en wat de link is met de chemie op school. In geval van carragenen is dat het feit dat dit verdikkings- en/of geleermiddel voor 80% van de productie in levensmiddelen terug te vinden is, zodat we er dagelijks mee te maken kunnen krijgen. Het wordt toegepast in dressings, sausen, gellies (drilpuddinkjes) en melkdranken en wordt gedeclareerd als E407.
2. Vervolgens wordt de chemische opbouw en structuur van de polymeerketen besproken. Carragenen zijn galactanen met daaraan gekoppeld sulfaatgroepen. Hierbij worden 3 verschillende soorten carragenen behandeld die een toenemende hoeveelheid sulfaat bevatten, namelijk kappa-, iota- en labda-carrageen. Dit chemische deel zit goed in elkaar en gaat behoorlijk diep: behandeld wordt bijvoorbeeld dat in kappa- en iota-carrageen de bouwstenen “di-equatoriaal” verknoopt zijn, terwijl dat in geval van labda-carrageen equatoriaal-axiale verknopingen zijn, omdat n van de bouwstenen iets anders van structuur is.
3. De verdikkende en geleereigenschappen worden besproken en de verschillen in geleervermogen wordt gerelateerd aan de structuren van de respectievelijke polymeerketens en daarmee aan de mogelijkheid van het vormen van dubbelhelices. “Random coil”, het voorstadium van de polymeerketen in opgeloste vorm voordat de helices kunnen ontstaan, heet in het Duits “statistischer Knuel”. Dit verschil wordt toegelicht met tekeningen. Met het dubbele helix model wordt verklaard waarom een kappa -gel veel steviger is dan een iota-gel. Labda-carrageen kan geen helices vormen en daarom ook niet geleren.
4. De toepassingen in de Levensmiddelenindustrie worden behandeld en onderverdeeld in twee segmenten: - toepassing in waterige systemen sausen, gellies, siroop - toepassing in melksystemen, waarbij eerst nog eens uitgebreid ingegaan wordt op de diverse melkeiwitten. Voorbeeld van een melksystemen: chocolademelk om te voorkomen dat de cacaodeeltjes te snel uitzakken. Hierin is de functionaliteit met name de verhoging van de viscositeit en de reactiviteit van met name kappa-carrageen met de caseinemicellen in de melk waardoor een zwak gel ontstaat.
5. Drie experimenten die door leerlingen uitgevoerd kunnen worden, worden beschreven.
Experiment 1: Een waterig systeem, waarbij de verschillen in geleringsvermogen tussen de drie carrageentypes bekeken worden.
Experiment 2 is het vergelijken van de gelsterkte tussen een water en een melksysteem.
Experiment 3: Bereiden van chocolademelk met of zonder kappa-carrageen en uitzakking van de cacaodeeltje volgen.
Conclusie
Een goed opgezet artikel met achtergrondinformatie voor de docent. Voor de leerlingen bovenbouw zou het een onderwerp voor een profielwerkstuk kunnen zijn.
bespreking uit cursus 2000-2001
bespreking uit cursus 2001-2002
bespreking uit cursus winterstart 2004
bespreking uit cursus winterstart 2015
Dit tijdschrift is een Duits tijdschrift voor leraren scheikunde. In dezelfde serie bestaan ook tijdschriften voor natuurkunde en biologie. Het tijdschrift komt acht keer per jaar uit en kost ongeveer zeventien gulden. Hoewel het tijdschrift een zeer vrolijke, kleurige voorkant heeft, is de rest van het tijdschrift in zwart/wit, vrijwel zonder plaatjes en daarmee vrij saai. Daarbij zijn een fink aantal artikelen behoorlijk lang (8-10 pagina’s).
Verder heeft ieder deel een thema, in dit geval was dat “Chemie in Spiel und Freizeit”. Een deel van de artikelen gaan dan over dat onderwerp. Een ander vast onderdeel is het “Forum” waarin vakontwikkelingen, nieuwe methodes enzo worden besproken. Deze keer ging dat over de lerarenopleiding (zes pagina’s en was slechts deel een). Ook stond er een pagina met leuke wetenswaardigheidjes in.
Het grootste deel van het blad wordt ingenomen door proeven, waarvan de meeste betrekking hebben op het dagelijks leven. Een leuk voorbeeld is de proef waarin met behulp van redoxchemie een bootje kan varen op de zee, nodig hiervoor lucht, zeewater, kooltjes en aluminiumfolie. Al deze artikelen hebben een inleiding, voorschrift, achtergrondtheorie en toepassing. De lengte van deze artikelen varieert van drie tot tien pagina’s.
Ook stonden er een paar spelletjes in (domino, kruiswoord en puzzel) met metalen als thema die goed bruikbaar zouden zijn als extraatje in de les. Een ander leuk artikel ging over de scheikundige achtergrond van bepaald speelgoed (super bal, magic sand en schrecktinte). Hiervoor moet je dat speelgoed echter wel kennen...
De laatste pagina’s van het tijdschrift worden besteed aan reclame van leermiddelen, korte stukjes over de inhoud van andere bladen, samenvattingen van de proeven, een vooruitblik op de komende nummers en een terugblik op de voorgaande nummers. Daarbij gaat het dan vooral om de thema’s en proeven.
Het tijdschrift heeft een rustige, duidelijke internetsite. Daarop zijn de voorkant, inhoudsopgave, samenvattingen van de proeven, terugblik en vooruitblik te downloaden. Ook geeft het wat algemene informatie over het tijdschrift. En er is hulpmateriaal bij een artikel over beginnen met scheikunde te downloaden (voor in de derde klas).
Het is een duidelijk tijdschrift met veel uitgewerkte ideeën, die goed bruikbaar zijn in het onderwijs. Jammer is dat de lay-out van het tijdschrift niet uitnodigt tot lezen.
bespreking uit cursus 2000-2001
bespreking uit cursus 2001-2002
bespreking uit cursus winterstart 2004
bespreking uit cursus winterstart 2015
Uitgegeven (1 maal per week) door een netwerk professoren uit Duitsland en Oostenrijk. Bestaat al 53! Jaar.
Thema: Nachhaltige entwicklung (duurzame ontwikkeling)
Inhoud:
Laatste deel: boekbesprekingen en verbanden met andere tijdschriften.
Voorwoord: Wat is er bereikt mbt duurzame ontwikkeling (modiaal) Men moet verder kijken dan landsgrenzen. We zijn op het niveau van de jaren 70 gebleven.
Artikel eruit gelicht:
Ökobilanzen
Het ‘weten’ wordt geisoleerd. Er moet groter gedacht worden om duurzame ontwikkeling de juiste plek te geven in het onderwijs. Het ecosysteem wordt buiten beschouwing gelaten en dat is volgens de schrijver onjuist. Daarna wordt een voorbeeld gegeven voor de deelstaat ‘Hessen’. Daar hebben ze dit onderwerp in het leerplan geintegreerd. De grote lijn gaat boven details, wordt gezegd in dit artikel. De rest van het artikel geeft een inslag, hoe de leerling/leraar dit grote onderwerp moet onderwijzen.
(Opmerkingen: PdN/ChS verschijnt achtmaal per jaar. Het besproken nummer is het laatste nummer van de 52e jaargang, en verscheen op 1 december 2003, ej)
bespreking uit cursus 2000-2001
bespreking uit cursus 2001-2002
bespreking uit cursus winterstart 2004
bespreking uit cursus winterstart 2015
